(විකිපීඩියා, නිදහස් විශ්වකෝෂය වෙතින්)
ගුණදාස කපුගේ
උපත අගෝස්තු 7, 1945
මියගියේ අප්‍රේල් 3 2003 (වයස 57)
මරණයට හේතුව හදිසි අනතුරක්
ජාතිකත්වය ශ්‍රී ලාංකික
වෙනත් නම් කපුගේ
අධ්‍යාපනය කරන්දෙණිය මධ්‍ය මහාවිද්‍යාලය, ධර්මාශෝක විද්‍යාලය, භාත්කණ්ඩේ සගීත ආයතනය, ක්නව් විශ්වවිද්‍යාලය
රැකියාව ගායක, ගීත රචක, සංගීතවේදී
කලත්‍රයා ප්‍රේමා කපුගේ
දරුවෝ මිත්‍ර කපුගේ, රිද්ම කපුගේ, සජානි කපුගේ
ගුනදාස කපුගේ මහතා අප අතරින් වෙන් වුනු ඉතා වටිනා කලා කරුවෙකි. 1945 අගොස්තු 7 වනිදා මෙලොව එලිය දුටු ඔහු එල්ලමුල්ල කපුගේ ගුනදාස යන නම ඔහුගේ සම්පූර්න නම වේ. ඔහු එරමුල්ල කනිශ්ට විද්‍යාලය කරන්දෙනිය ජතික පාසල ගාල්ල නගොඩ පාසල යන පාසල් මගින් ඔහුගේ අධ්‍යාපනය ලබා ගත්තේය. වටිනා කලා ජීවිතයක් හිමිවූ ඔහුගේ කලා ජීවිතයේ ඔහු බොහෝ සම්මාන වලින් පිදුම්ලත් පුද්ගලයෙකි.
1996 : ස්වර්න සන්ක සම්මානය – හොඳම කටහඬ
විශ්ව ප්‍රසදිනී සම්මානය සරසවි සම්මානය – හොඳම කටහඬ
1997 : රස සන්ගීත සම්මනය – හොඳම ගායකයා
ජනාඩිපති සම්මනය – හොඳමඉදිරිපත්කිරීම් ගයකයා
සරවි සම්මානය – හොඳම කටහඬ
OCIC සම්මානය – ණිර්මානශීලී සන්ගීත අධ්‍යක්ෂනය
1998 : ජනාධිපති සම්මනය – හොඳම ගායකයා
1999 : සරවි සම්මානය – ප්‍රසාද පූජා සම්මනය
ඔහු ලන්කාවේ ඉතා ඉහලතැනක් දිනූ ඉතා වටිනා කලාකරුවෙකි. ඔහුගේ ගායන විලාසය හා ඔහුගේ ගීත බොහෝ දෙනාගේ සිත්තුල නිදන්ගතවී තිබුනි. 2003/04/03 දින ඔහු අප අතරින් සමුගත්තේය. ඔහුගේ ජීවිතය අප අතර නැතිවුනත් ඔහු ගැයූ ගීත අප සවන් තුල සදා පවතී.
-------------------------------------------------------------------------------------------------
(((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((වෙනත් ලිපි)))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))
--------------------------------------------------------------------------------------------------
http://www.dinamina.lk/2011/08/06/_art.asp?fn=f1108063
සංගීතවේදී ගුණදාස කපුගේ
සංගීතවේදී ගුණදාස කපුගේ සූරීන්ගේ 66 වන ඡන්ම දින සැමරුම් උළෙල වෙනුවෙනි
රන් ස්වරෙන් යුග සවන් මන බැන්දු
ඔබට හැකි අන් කවර කොවු ලින්දූ
ඔබට හැකි අන් කවර කොවු ලින්දූ
ක්‍රි.ව. 1945 අගෝස්තු මස 07 වැනි දින ගාලු දිස්ත්‍රික්කයේ මිරිස්වත්ත නම් වූ පිටිසර ගම් පියසේ ඡන්මලාභය ලත් ඇල්ලමුල්ල කපුගේ ගුණදාස නම් වූ කුඩා දරු සිඟිත්තාගේ සුරතල් බිළිඳු හඬ සවන් වැකුණු මොහොතේ .... එය කිසිදා මෙලොව හැර නොයන හඬක් වෙතැයි ඇල්ලමුල්ල කපුගේ ප්‍රැන්සිස් සහ දෝන සිරිබද්දන අලිස්නෝනා දෙමාපිය යුවළ නොසිතන්නට ඇත. මූලික අධ්‍යාපනය ගාල්ල ඒරමුල්ල කණිෂ්ඨ විද්‍යාලයෙන්ද අනතුරුව ද්විතීක අධ්‍යාපනය කරන්දෙණිය මධ්‍ය මහා විද්‍යාලයෙන්ද හදාළ ගුණදාස කපුගේ ශිෂ්‍යයාට සංගීත විෂයට අත්පොත් තැබුණේ ඩබ්ලිව්. චුලරත්න හා එන්. ඩී. ප්‍රේමසිරි යන ප්‍රවීණයන් වෙතිනි. මේ අතර විදුහල්පතිවරයකු හා දක්ෂ සංගීත ශිල්පියකු වූ එස්. එඩ්මන්ඩ් නම් වූ සිය මාමා සමඟ ප්‍රදේශ රැසක එකල පැවැත්වූ වේදිකා හා ටීටර් නාට්‍ය සඳහා ගායනයෙන් හා වාදනයෙන් දායක වීමේ දුර්ලභ අවස්ථාවද අප කථානායකයාණන්ට හිමි විය.
ගාල්ල නාගොඩ විදුහල හා අම්බලන්ගොඩ ධර්මාශෝක යන විදුහල්වලින් අධ්‍යාපනය හදාරන අතරතුර සංගීත දිවියේ සුවිශේෂ ජයග්‍රහණ රැසක්ම හිමිකර ගැනීමට කපුගේ ශිෂ්‍යයා සමත් විය. ක්‍රි.ව. 1963 වසරේ රජයේ ලලිත කලායතනයටත් (හේවුඩ් ) ඉන් අනතුරුව 1965 වසරේ ලක්නව් භාත්කණ්ඩ සංගීත විද්‍යාලයටත් ඇතුලත්ව, සරසවි ඇල්ම බැල්ම එකසේ ලබමින් සංගීත අධ්‍යාපනයේ ගැඹුරු කඩඉම් සාර්ථකව අතික්‍රමණය කිරීමට සමත්වු එතුමා ඔස්තාද් ලේලේ, පණ්ඩිත් හරි ශංඛර් මිස්රා, ඔස්තාද් මක්ෂුඩ් අලි, පණ්ඩිත් රතන ජංකර්, සීතා ශිරන් සිං ආදී වු අති විශිෂ්ට ප්‍රවීණ සංගීතවේදීන්ගේ ගුරුහරුකම් යටතේ සිය සංගීත විශාරද උපාධිය හිමිකර ගැනීමට ද භාග්‍යවන්ත විය. නැවත 1969 වසරේ ලංකාවට පැමිණි විශාරද ගුණදාස කපුගේ නම් වූ ප්‍රවීණ සංගීතවේදියා ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලි සංස්ථාවේ ශබ්ද පරිපාලකවරයකු වශයෙන් සේවයට එක් විය.
ශබ්ද පරිපාලකවරයකු මතු නොව සරළ ගී ගායන ශිල්පියකු වශයෙන් සුවහසක් රසික හදවත් ආනන්දයෙන් ඇද බැඳ තබාගන්නට සමත් කපුගේ නම් වූ සොඳුරු ගායන ශිල්පියා ද මේ යුගයේම පුනර්ජීවය ලද බව පැහැදිලිය. ඒ අනුව 1973 වසරේ “ දෑස නිලුපුල් තෙමා - කඳුළු මුතුවැල් සලා “ ගීතය ගායනා කරමින් ජනතා හදවත් තුළ ලැගුම් ගන්නට එතුමාට හැකි විය. තමා හා සමකාලීනව මෙරට සිටි රාගධාරී සංගීතය හැදෑරු සෙසු ශිල්පීන් අතරින් කපුගේ නම් වූ ගාන්ධර්වයාණන්ට සුවිශේෂි ස්ථානයක් හිමිවන්නේ තමා උගත් භාරතීය රාගධාරි සංගීතය ශ්‍රී ලංකාවට ගැලපෙන අයුරින් යොදා ගැනීමට නව අත්හදා බැලීම් රාශියක් සිදුකළ නිසාවෙනි. එපමණක් නොව ඔහු තුළ දක්නට තිබූ තවත් එක් සුවිශේෂත්වයක් වූයේ නිරන්තර පොතපත ගවේෂණයට දැක්වූ උනන්දුවයි. තමා නියැලි ක්ෂේත්‍රයට අදාළ පොතපත පමණක් නොව ලෝක දේශපාලනය, සාහිත්‍ය, දර්ශනය, ජන ජීවිතය , ජන ශ්‍රැති ආදි වශයෙන් විශාල පරාසයක විහිදී යන දැනුම් සම්භාරයක් එතුමා සතු විය.
ඔහු සිය “ කම්පන “ නම් වූ සංගීත ප්‍රසංගය ඔස්සේ සමස්ත සමාජ දේහයම කම්පිත වූ යුගයක බිඳුණු හදවත් නිවාලන්නට දැරූ වෑයමට අපි සදා ණයගැති වෙමු. තමා සහජයෙන් උරුම කරගත් ශඛ්‍යතාවන් වඩ වඩාත් ඔපවත් කර ගැනීමට අභ්‍යාසයන් පමණක් නොව ලෙයින් කඳුලින් ද කැප කිරීම් කළ මේ අපූර්ව ගාන්ධර්වයාණන් සංගීත ක්ෂේත්‍රයේ නව අත්හදා බැලීම් සිදු කරමින් ද භවදුක, භවකර්ම චිත්‍රපට වලත්, සඳා , ගිගිරි වළලු, ආයම්මාවරු වැනි ටෙලි නාට්‍ය වලත් “ තාරාවෝ ඉගිලෙති” වැනි යුගයක් වර්ණවත් කළ අග්‍රගණ්‍ය වේදිකා නාට්‍ය කිහිපයකම සංගීත අධ්‍යක්ෂණයට දායක වෙමින්ද ශබ්ද පරිපාලකවරයකු , වැඩසටහන් නිෂ්පාදකවරයකු, වැඩබලන අධ්‍යක්ෂවරයකු වශයෙන්ද තමා සතු යුග මෙහෙවර ඉටු කරන්නට දිවි හිමියෙන් කැප විය. එමතු ද නොව නවක ගී පද රචකයන්, ගායක ගායිකාවන් ඇතුළු සංගීත ක්ෂේත්‍රයේ විවිධ දක්ෂතා දැක්වූ මෙරට ප්‍රත්‍යන්ත ප්‍රදේශවල සිටි නවක ශිල්පීන් ජාතික තලයට ඔසවා තැබීමේ අරමුණින් විවිධ වැඩසටහන් ගණනාවක්ම හඳුන්වා දීමේ ගෞරවය එතුමාට හිමිවේ.
කරුණාරත්න දිවුල්ගනේ, පුජ්‍ය පල්ලේගම හේමරතන හිමි, ජානකී සුමිත්‍රා දිසානායක, ජයතිලක බණ්ඩාර, මහින්ද දිසානායක, මහින්ද චන්ද්‍රසේකර, නාලක අංජන කුමාර, ක්‍රිෂාන්ත එරන්දක .... ආදී ප්‍රවීණ කලා ශිල්පීන් කපුගේ නම් වූ කප්රුක සෙවණේ රෝපණය වී ඉඳු අරටු පීදුණු මහා වෘක්ෂයෝ වෙත්, එමෙන්ම කපුගේ නාමය රජරට ගුවන් විදුලි වංශ කථාවේද රන් අකුරින් සනිටුහන් වන්නේ එහි අභිවෘද්ධිය වෙනුවෙන් එතුමන් විසින් ඉටු කරන ලද මෙහෙවර සදානුස්මරණීය වන නිසාමය. කපුගේ චරිතාපදානයෙන් දැකගත හැකි තවත් එක් සුවිශේෂි ගුණාංගයක් වන්නේ හෙතෙම ජාතික ජාත්‍යන්තර කීර්තිමත් පුද්ගලයෙකු වුවත්, කිසිදා තමන් මතු වූ ජන සමාජය අමතක නොකිරීමයි. ශාස්ත්‍රීය වශයෙන් ලෝකය අධ්‍යයනය කිරීමෙනුත්, ඡන්ම දායාදයක් වශයෙන් උරුම කරගත් උතුම් මානව දයාවත් හේතුකොට ගෙන ගායකයකු, සංගීත අධ්‍යක්ෂවරයකු වශයෙන් නොව පීඩිත මිනිසුන්ට හෙතෙම සැබෑම වීරයෙක් විය.
උපන් ගෙයිම හිත හොඳ උතුම් මිනිසෙකු වූ අප කථානායකයාණන් අතිධාවනකාරී, බද්ධසාරි අගනුවර ජීවිතය තුළ ඒ “ හොඳ” දියකර හැරියේ නැත. ඒ හේතුවෙන්ම සිය වෘත්තීය හා පෞද්ගලික ජීවිතයේ ඉතා අමිහිරි අත්දැකීම් රාශියකට මුහුණ දීමට ඔහුට සිදු විය. ලෝකය වඩාත් යහපත් තැනක් කිරීමේ අරමුණින් තමා එල්බ ගත් මතවාදයන්ට දැඩිසේ පහර එල්ල වන අවස්ථාවන්හිදී බොහෝ මිනිසුන් වෙතින් දක්නට ලැබෙන්නේ තමාගේ මතවාදය වෙනස් කර ගැනීම හෝ ඉවත් කර ගැනීමයි. එසේ වුව කපුගේ නම් වූ සොදුරු කලාකරුවාණන් බාධා හේතුවෙන් කිසිම විටෙක තම යහපත් අරමුණු පසෙකින් තැබුවෙකු නොවිය. කලාවට සාහිත්‍යයට, සංගීතයට පමණක් නොව මියෙන තෙක්ම මිනිසුන්ටද ආදරය කළ මේ සොඳුරු මිනිසා වෙනුවෙන් හෙට ලියැවෙන මහා වංශයේ පරිච්ඡේද ගණනාවක් වෙන්වෙනු ඇත. එවන් ශ්‍රේෂ්ඨ චරිතාපදානයක ගුණසුවඳ මතින් තව තවත් සැබෑ කලාකරුවන්ට නිදහසේ ආධීනව විකසිත වීමට ඉඩහසර සැලසීම “ කපුගේ “ නාමයට කළ හැකි ශ්‍රේෂ්ඨතම උපහාරය වනු ඇත.
.jpg)